Czy social media wpływają na samoocenę?
Wpływ social mediów na obraz siebie i poczucie własnej wartości
Bycie online dla wielu osób jest ważne. Choć dla starszych pokoleń ciągłe bycie w sieci, dodawanie zdjęć, meldowanie się, dzielenie wspomnieniami i wrażeniami może nie być naturalne, to dla tych młodszych pokoleń jest niesamowicie ważne i staje się ważnym punktem na mapie własnej wartości i obrazu siebie. Samoocena jest kluczowym elementem tożsamości każdego z nas. Jaki wpływ mają media społecznościowe na poczucie własnej wartości?
Wpływ social mediów na samoocenę
Jak często w trakcie jednego dnia sięgasz po telefon, żeby sprawdzić, co słychać w świecie social mediów? Co czujesz zarówno przed dodaniem nowego zdjęcia czy postu, jak i zaraz po jego publikacji? Choć liczba polubień i wyświetleń może dać dużą satysfakcję, to także może powodować powstanie zaburzonego obrazu siebie oraz poczucia własnej wartości.
Choć dla wielu osób media społecznościowe są wirtualnym pamiętnikiem, to jednak korzystanie z nich może mieć negatywny wpływ na funkcjonowanie naszej psychiki. Bycie online, publikowanie treści i zbieranie polubień może prowadzić do powstania negatywnych myśli dotyczących swojego ciała. Dlaczego? Ponieważ najczęściej treści, które przeglądamy w social mediach prowokują nas do porównywania swojego ciała do wirtualnego „ideału”. Badania, które zostały przeprowadzone przez Florida State University oraz International Journal of Eating Disorders pokazały, że kobiety, które spędzały na Facebooku 20 minut dziennie, zmagały się z większym brakiem satysfakcji ze swojego ciała w porównaniu do kobiet, które oglądały w tym czasie koty drapieżne zamieszkujące lasy tropikalne.
Bycie online miało służyć nam by „być bliżej siebie”. I choć media społecznościowe pełnią ważną rolę w naszym życiu, ponieważ wykorzystujemy je zarówno do utrzymywania kontaktu ze znajomymi, jak i działań zawodowych, to należy zdawać sobie sprawę z zagrożenia, jakie idą w parze z tymi narzędziami. Niestety, media społecznościowe i samoocena są bardzo ze sobą powiązane.
Samoocena kształtuje się w nas już od wczesnego dzieciństwa. Na proces ten ma przede wszystkim wpływ sposób przetwarzania informacji o „Ja”. Na poziom samooceny mają wpływ cztery główne motywy:
- autowaloryzacja,
- utrzymanie obecnego wizerunku siebie,
- utrzymanie społecznie akceptowanego wizerunku siebie,
- utrzymanie właściwego wizerunku siebie.
Na poziom samooceny mają wpływ zarówno ważne wydarzenia w biegu życia, ale także czynniki zewnętrzne, jak np. opinie innych osób. Media społecznościowe mają tutaj zatem duże pole do popisu. I mogą zarówno ugruntować poczucie własnej wartości, jak i równocześnie je obniżyć.
Skutki wpływu social mediów na poczucie własnej wartości
Nie jest tajemnicą, że wielu z nas ma tendencje do perfekcjonizmu. Piękne, estetyczne zdjęcia, wysportowane, pozowane sylwetki sprawiają, że użytkownicy mediów społecznościowych utożsamiają szczęście ze szczupłością i dopracowanymi profilami. Te piękne i atrakcyjne wizualnie zdjęcia, choć nie przedstawiają prawdziwych sytuacji, to stają się mimo to przyczyną zaburzonego obrazu własnego „Ja” czy poczucia własnej wartości. Co więcej, media społecznościowe mogą powodować u użytkowników pojawienie się niepokoju.
Kiedy social media stają się zagrożeniem? Przed odpowiedzią na to pytanie, należy najpierw pochylić się nad sobą. Co to oznacza? Że musisz rozstrzygnąć, czy jesteś osobą zewnątrz- czy wewnątrzsterowną. W przypadku osób wewnątrzsterownych, posiadają one mechanizmy, które umożliwiają regulację samooceny. Oznacza to, że czynniki zewnętrzne nie są w stanie w prosty sposób zmieniać wyobrażenia o sobie. Z kolei w przypadku osób zewnątrzsterownych wpływ czynników zewnętrznych na samoocenę jest znaczący. Mogą one skutecznie wpływać i zmieniać poczucie własnej wartości. Dla osób zewnątrzsterownych social media stanowią duże zagrożenie. Dlaczego? Ponieważ porównywanie swojego życia, wyglądu czy osiągnięć do tych idealnych, prezentowanych w social mediach może sprawić, że poczujesz się gorzej, co z kolei może odbić się na twojej samoocenie.
Nie jest tajemnicą, że zdjęcia publikowane w social mediach, zwłaszcza na Instagramie, są przerabiane tak, aby były możliwie jak najbardziej idealne. Ten perfekcyjny świat choć jest miły dla oka, to może być powodem gorszego samopoczucia dla osoby porównującej się.
Zastanawiasz się, nad zrezygnowaniem z social mediów? Jeśli:
- używasz ich rozsądnie,
- nie odczuwasz dyskomfortu,
- nie zauważasz destrukcyjnego wpływu social mediów na Twoją samoocenę
to nie musisz decydować się na ten krok. Z kolei warto się nad nim zastanowić wtedy, gdy nie potrafisz zachować równowagi między byciem „online” a „offline”. Warto także zdecydować się na kilka kroków, dzięki którym z łatwością zatroszczysz się o poczucie własnej wartości. Są to m.in.:
- zrezygnowanie z obserwowania kont, które powodują dyskomfort,
- spędzanie czasu z prawdziwymi i wartościowymi osobami,
- dbanie o poczucie własnej wartości,
- odpoczynek od bycia „online”.
Jeśli czujesz, że potrzebujesz pomocy w odbudowaniu własnego poczucia wartości skorzystaj z pomocy psychoterapeuty.