Jak mindfulness może poprawić naszą koncentrację i redukować stres?

W dzisiejszym dynamicznym świecie pełnym bodźców, stresu i nieustannych wyzwań, coraz więcej osób poszukuje sposobów na poprawę koncentracji i redukcję napięcia. Jednym z narzędzi, które zyskuje na popularności, jest mindfulness – praktyka uważności, która ma szerokie zastosowanie w psychologii i terapii.

W tym artykule przyjrzymy się, jak mindfulness wpływa na naszą zdolność do skupienia i obniżania poziomu stresu.

Czym jest mindfulness?

Mindfulness to świadome i celowe skupienie uwagi na bieżącym doświadczeniu, bez osądzania go. Praktyka ta polega na pełnym zaangażowaniu się w moment „tu i teraz”, bez rozpraszania się przeszłymi wydarzeniami ani przyszłymi obawami. Choć mindfulness wywodzi się z tradycji medytacyjnych, można go stosować w codziennym życiu, w najprostszych czynnościach – od jedzenia po chodzenie.

Według profesora Jona Kabat-Zinna, jednego z pionierów stosowania mindfulness w medycynie, jest to „świadomość, która wyłania się z celowego, nieosądzającego zwracania uwagi na bieżącą chwilę”. Kabat-Zinn opracował program redukcji stresu oparty na mindfulness (MBSR), który stał się popularnym narzędziem w leczeniu wielu dolegliwości psychicznych i fizycznych.

Jak mindfulness poprawia koncentrację?

Współczesne badania pokazują, że praktyka mindfulness ma pozytywny wpływ na naszą zdolność do koncentracji. Oto kilka sposobów, w jakie mindfulness może poprawić naszą umiejętność skupiania się:

1. Zmniejsza rozproszenie uwagi

W erze cyfrowej nasza uwaga jest nieustannie bombardowana przez powiadomienia, media społecznościowe i inne czynniki rozpraszające. Regularne praktykowanie mindfulness uczy nas, jak zauważać te rozproszenia, ale jednocześnie świadomie wybierać, na czym chcemy się skupić. Badania pokazują, że osoby regularnie praktykujące mindfulness mają większą kontrolę nad swoją uwagą i lepiej radzą sobie z ignorowaniem nieistotnych bodźców.

W badaniu przeprowadzonym na Uniwersytecie Kalifornijskim w Santa Barbara, uczestnicy, którzy uczestniczyli w dwutygodniowym treningu mindfulness, osiągnęli lepsze wyniki w testach mierzących zdolność do koncentracji i utrzymania uwagi w porównaniu do grupy kontrolnej .

2. Zwiększa zdolność do zarządzania automatycznymi reakcjami

Mindfulness uczy nas, jak reagować na bodźce i sytuacje świadomie, a nie automatycznie. Dzięki temu stajemy się bardziej zdolni do świadomego wybierania swoich reakcji na to, co nas rozprasza. W badaniach nad mózgiem osób regularnie praktykujących mindfulness zauważono, że aktywność w obszarze odpowiedzialnym za „tryb automatyczny” (mózgowy system default mode network) maleje, co sugeruje, że osoby te mają większą kontrolę nad swoimi myślami i mogą skuteczniej zarządzać swoją uwagą .

3. Poprawia funkcje wykonawcze

Funkcje wykonawcze, takie jak planowanie, organizacja i regulacja uwagi, są kluczowe dla skutecznej koncentracji. Badania wskazują, że mindfulness zwiększa aktywność w obszarach mózgu odpowiedzialnych za te funkcje, w tym w korze przedczołowej, co może poprawić naszą zdolność do utrzymania koncentracji na zadaniach .

Jak mindfulness redukuje stres?

Oprócz poprawy koncentracji, mindfulness jest szeroko uznawane za skuteczną metodę redukcji stresu. Oto, jak praktyka mindfulness pomaga w radzeniu sobie z napięciem:

1. Zmniejsza reakcję na stresory

Osoby regularnie praktykujące mindfulness wykazują mniejszą reaktywność na stresujące sytuacje. Zamiast reagować natychmiast i impulsywnie, potrafią świadomie analizować swoje reakcje i wybierać bardziej konstruktywne odpowiedzi. Badania wskazują, że mindfulness obniża aktywność w ciele migdałowatym – części mózgu odpowiedzialnej za emocje takie jak strach i stres .

2. Obniża poziom kortyzolu

Kortyzol, nazywany „hormonem stresu”, odgrywa kluczową rolę w fizjologicznej reakcji organizmu na stres. Nadmierny poziom kortyzolu może prowadzić do negatywnych skutków zdrowotnych, takich jak obniżona odporność, problemy z sercem czy trudności z koncentracją. W badaniach przeprowadzonych na Uniwersytecie Wisconsin wykazano, że uczestnicy 8-tygodniowego programu mindfulness mieli znacząco obniżony poziom kortyzolu, co wskazuje na zmniejszenie poziomu stresu .

3. Zwiększa odporność psychiczną

Mindfulness pomaga rozwijać tzw. odporność psychiczną (resilience) – zdolność radzenia sobie z trudnymi emocjami i stresem. Regularna praktyka mindfulness umożliwia nam lepsze zarządzanie emocjami, co prowadzi do większej elastyczności psychicznej w obliczu stresujących sytuacji. To nie tylko pomaga w doraźnym obniżeniu poziomu stresu, ale także zwiększa naszą długoterminową zdolność do radzenia sobie z wyzwaniami.

4. Poprawia jakość snu

Stres jest jednym z głównych czynników zaburzających sen. Z kolei brak snu pogłębia stres, tworząc błędne koło. Badania wykazują, że osoby praktykujące mindfulness mają lepszą jakość snu, co przekłada się na ogólną redukcję stresu i poprawę zdrowia psychicznego .

Jak zacząć praktykować mindfulness?

Jeśli chcesz poprawić swoją koncentrację i zredukować stres, mindfulness może być doskonałym narzędziem. Oto kilka prostych kroków, jak zacząć:

1. Poświęć kilka minut dziennie na medytację – znajdź ciche miejsce, usiądź wygodnie i skoncentruj się na oddechu. Kiedy zauważysz, że Twoje myśli zaczynają się rozpraszać, delikatnie wróć uwagę do oddechu.
2. Praktykuj uważność podczas codziennych czynności – próbuj być obecny w pełni w tym, co robisz, np. podczas jedzenia, spaceru czy mycia rąk. Skup się na doznaniach zmysłowych i oddechu.
3. Rozwijaj cierpliwość i akceptację – kluczową częścią mindfulness jest akceptowanie myśli i emocji takimi, jakie są, bez próby ich zmiany czy oceniania.

Podsumowanie

Mindfulness to skuteczna metoda poprawy koncentracji i redukcji stresu, potwierdzona licznymi badaniami naukowymi. Dzięki regularnej praktyce możemy nauczyć się lepiej zarządzać swoją uwagą, kontrolować emocje i reagować na stresujące sytuacje z większym spokojem. Wprowadzenie mindfulness do codziennego życia.

Jeżeli dotyka cię wszechobecny stres, chcesz nauczyć się używać technik relaksacyjnych i poznać więcej sposób na walkę z stresem skontaktuj się z Nami.

Zapraszamy do Łódzkie Studio Terapii. Umów się na wizytę korzystając z kalendarza online lub dzwoniąc na numer 503173273.