Jedzenie jest Twoim problemem?
Jeśli przez myśl przeszła Ci odpowiedź twierdząca, ten artykuł jest właśnie dla Ciebie.
Czym są zaburzenia odżywiania i jak sobie z nimi radzić?
Zaburzenia odżywiania najczęściej kojarzą się jedynie z anoreksją, bulimią i ortoreksją. Jednak pod tym terminem medycznym kryje się więcej zaburzeń, które związane są bezpośrednio z nieprawidłowymi zachowaniami związanymi z jedzeniem, a także z towarzyszącymi im niepokojącymi emocjami i myślami. Zaburzenia odżywiania są problemami dość zróżnicowanymi i różnią się między sobą objawami i specyficznymi zachowaniami. Jednak wszystkie mają jedną wspólną cechę – rozwijają się na podłożu psychologicznym.
Rodzaje zaburzeń odżywania
Najważniejszy podział zaburzeń odżywiania to ten, który wyróżnia:
- zaburzenia odżywiania specyficzne (anoreksja, bulimia),
- oraz zaburzenia odżywiania niespecyficzne (jak np. kompulsywne jedzenie).
W zależności od konkretnego zaburzenia odżywiania, różnić mogą się ich symptomy i objawy.
Anoreksja (która nazywana jest również jadłowstrętem psychicznym) charakteryzuje się zarówno ograniczaniem jedzenia, kontrolowaniem ilości spożywanych kalorii, a także niekiedy nadmiernymi ćwiczeniami. Anoreksja mocno związana jest z lękiem przed przybraniem na wadze. Ten lęk prowadzi do ograniczania przyjmowanych posiłków, a w konsekwencji również do wyniszczenia organizmu.
Bulimia, czyli inaczej żarłoczność psychiczna, to kolejne ze specyficznych zaburzeń odżywiania. Osoba, która zmaga się z bulimią często walczy z napadami głodu, a następnie podejmuje próby pozbycia się tych dodatkowych kalorii. Do tego wykorzystywane są środku przeczyszczające (typ przeczyszczający) lub wzmożona aktywność fizyczna (typ nieprzeczyszczający). Po napadach obżarstwa u pacjenta z bulimią pojawia się poczucie winy i wstydu. Wymioty, ćwiczenia fizyczne i inne metody mają za zadanie zarówno pozbycie się nie tylko przyjętych kalorii, ale także uczucia wstydu.
Grupa zaburzeń niespecyficznych to grupa, która mieści w sobie mniej znane zaburzenia, jak np.
- anarchia żywieniowa – czyli zaburzenie, które charakteryzuje się tym, że posiłki nie jedzone są regularnie mimo odpowiedniej ilości czasu (dotyczy to zarówno ilości i wielkości posiłków, jak i pory ich spożywania),
- zespół jedzenia nocnego – to osoby, które w ciągu dnia nie spożywają żadnych posiłków, a w nocy odczuwają duży głód, który nie pozwala im zasnąć i odpocząć,
- jedzenie kompulsywne – czyli objadanie się i podjadanie pomimo braku odczuwania realnego głodu.
Należy pamiętać, że choć zaburzenia odżywiania różnią się między sobą objawami, to łączą je przede wszystkim:
- negatywny obraz własnego ciała,
- brak akceptacji siebie,
- problem z rozładowywaniem emocji,
- potrzeba nadmiernej kontroli życia (w tym również odżywiania).
Przyczyny zaburzeń odżywiania
Zatem, jakie są przyczyny zaburzeń odżywiania? Na początku warto zaznaczyć, że to problem, z którym borykają się zarówno kobiety, jak i mężczyźni. Określenie przyczyn zaburzenia odżywiania powinno mieć formę indywidualną, nakierowaną na konkretnego pacjenta. Tylko w ten sposób możliwe będzie pełne poznanie przypadku i ustalenie najlepszej formy leczenia. W określeniu przyczyn zaburzenia kluczowe mogą okazać się:
- schematy i tendencje wynikające z doświadczeń z dzieciństwa, które ukształtowały relacje ze sobą i z jedzeniem
- szkoła, grupa rówieśnicza,
- presja społeczna,
- okres dojrzewania i zmiany, które idą w parze z tym czasem,
- media społecznościowe oraz prezentowany i obecny wszędzie kult szczupłej sylwetki (który zaczyna pomału być wypierany przez ruch body positive).
Jak wyjść z zaburzeń odżywiania?
Zaburzenia odżywiania to problem, który wymaga pomocy specjalisty.
Jest on trudny do samodzielnego opanowania i przezwyciężenia. Choć do leczenia zaburzeń odżywiania zaangażowani mogą być różni specjaliści (i niekiedy również niezbędna może okazać się farmakoterapia), to warto pamiętać, że psychoterapia jest najważniejszym elementem w leczeniu tego zaburzenia.
Bardzo często jednak osoby z zaburzeniami odżywienia uważają, że nie potrzebują pomocy. Wtedy kluczową rolę odgrywają bliscy. Okazanie wsparcia, pomocy i przekonanie do konsultacji z lekarzem – specjalistą, może być dobrym początkiem na drodze do wyleczenia.
Znalezienie odpowiedniego specjalisty to bardzo ważny punkt w całym toku leczenia. W Łódzkim Studiu Terapii jesteśmy gotowi do pomocy osobom zmagającym się z zaburzeniami odżywiania. Nasi doświadczeni specjaliści w tym zakresie pomogą każdemu pacjentowi poradzić sobie z tym problemem.