Dzisiaj opiszę rodzaj terapii szczególnie bliski mojemu sercu, gdyż będzie to… Psychoterapia poznawczo–behawioralna, która nazywana bywa także terapią kognitywno–behawioralną (cognitive–behavioral therapy – CBT).
Na czym polega terapia poznawczo-behawioralna?
Psychoterapia poznawczo-behawioralna (cognitive behavioral therapy – CBT) opiera się na założeniu, że ludzkie zachowania i emocje zależą od przyswojonego, nie do końca świadomego sposobu reagowania na sytuacje, zdarzenia i ogólnie otaczający nas świat.
Niestety jednak nie zawsze to w jaki sposób interpretujemy otaczającą nas rzeczywistość, jest dla nas dobre. Jednak nie popadajmy w melancholię, bowiem można sobie z tym poradzić. W myśl owego nurtu terapeutycznego, skoro nauczyliśmy się myśleć i reagować w pewien określony sposób, to zawsze możemy również oduczyć się niepożądanych schematów myślowych i zastąpić je tymi pozytywnymi, zdecydowanie bardziej pożądanymi.
Założenia CBT
U podstaw terapii poznawczo–behawioralnej leży założenie, że poprzez rozpoznanie, a później zmianę niekorzystnego, inaczej mówiąc, błędnego, sposobu myślenia można uzyskać zmianę w nastroju, sposobie myślenia i zachowaniu. Terapia poznawczo–behawioralna pozwala zastąpić nie działające sposoby radzenia sobie, myślenia, odczuwania i postępowania, tymi bardziej użytecznymi, optymalnymi dla funkcjonowania pacjenta. Mówiąc prościej, każdy może się nauczyć myśleć o sobie, świecie, innych ludziach w sposób bardziej sprzyjający jego dobremu, codziennemu funkcjonowaniu.
Jednym z założeń terapii poznawczo -behawioralnej jest także zadawanie prac domowych. Terapeuta często daje pacjentowi jakąś „pracę domową”. Ktoś może zapytać „ale po co?’. Otóż prace domowe to kontynuacja terapii. Systematyczne i rzetelne wykonywanie tych zadań bardzo pomaga w zmianie negatywnych przekonań i nauce nowych sposobów myślenia i zachowań.
Relacja terapeutyczna
W metodzie tej charakterystyczna jest także rola terapeuty. W czasie sesji tworzy się relacja terapeutyczna, często nazywana także przymierzem terapeutycznym. Chodzi tu o zbudowanie swoistego rodzaju więzi pomiędzy pacjentem, a terapeutą. Wszystko po to, aby pacjent czuł atmosferę pełnej akceptacji, która pozwoli mu otworzyć się przed terapeutą i wspólnie z nim poszukać dezadaptacyjnych sposobów myślenia, zachowania, a później je zmodyfikować i wprowadzić te adaptacyjne. Innymi słowy, można powiedzieć, że w ramach terapii poznawczo–behawioralnej terapeuta wraz z pacjentem są zespołem. Wspólnie poszukują nieoptymalnych sposobów myślenia, czucia i zachowania się oraz sposobów by to zmienić na takie które sprawią, iż poczujemy się lepiej. Poprawi nam się nastrój.
Ile trwa terapia poznawczo-behawioralna i jak często są spotkania?
Ta metoda terapii bardzo często jest określana jako terapia krótkoterminowa. Nie zawsze się tak dzieje. Praca nad jednym założeniem, lub inaczej mówiąc celem terapeutycznym zazwyczaj liczy kilkanaście do kilkudziesięciu spotkań, które odbywają się najczęściej raz w tygodniu. Nie jest to jednak żelazna, niepisana reguła. Wszystko zależy od złożoności celu, tego jak głęboko zakorzenione są nasze utarte ścieżki myślenia i zachowania, a także od tego co w czasie trwania terapii będzie myślał i czuł pacjent. Z doświadczenia terapeutycznego mogę powiedzieć, iż nie ma restrykcyjnych zasad ile będzie trwała terapia.
Leczenie depresji terapia poznawczo-behawioralną?
Terapia CBT w założeniu powstała z myślą o leczeniu depresji. Oczywiście sprawdza się ona w terapii osób zmagających się z tym problemem. Jednak nie chcę żeby nurt ten kojarzył się Państwu tylko z tą jednostką chorobową. Nurt ten jest z powodzeniem stosowany także w leczeniu innych zaburzeń nastroju takich jak np. dystymia czy CHAD czyli choroba afektywna dwubiegunowa, zaburzenia lękowe (m.in. lęk uogólniony, lęk paniczny, fobia społeczna, zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne), zaburzenia odżywania, zaburzenia osobowości, zaniżona samoocena, problemy w relacjach, a nawet zaburzenia psychotyczne. Elementy tego nurtu wykorzystywane są także w terapii innych zaburzeń czy terapii par. Skuteczność tego rodzaju terapii w bardzo różnych zaburzeniach natury psychicznej, została potwierdzona wielokrotnie poprzez bardzo liczne, naukowo potwierdzone badania kliniczne.
W Łódzkim Studio Terapii w nurcie poznawczo-behawioralnym pracują:
Agnieszka Świerczyńska-Grabska
Autor: Agnieszka Świerczyńska-Grabska